Incunabelen doorzoekbaar maken
Foutpercentage van rond de 1 procent?
Kun je letters en boeken van meer dan 500 jaar net als onze hedendaagse letter doorzoekbaar maken?
Ja, dat is waar wij ons al meer dan 20 jaar mee bezig hebben gehouden. Vooral omdat dit voor de wetenschap en voor onderzoek van cruciale betekenis is. Nu is het doorzoekbaar maken van incunabelen op zich niet zo heel moeilijk, tenminste als je niet zou letten op het foutpercentage.
Wij zijn er dan ook trots op te zeggen, dat wij rond slechts 1% foutmarge zitten!
Wat betekent ‘incunabelen’
Het begrip ‘incunabel’ is zo rond 1640 bedacht door de Westfaalse geleerde Bernhard von Mallinckrodt. Het stamt van het Latijnse ‘incunabula’ dat windsels (om een baby mee in te bakeren) of luier betekent.
- De letterlijke vertaling van het woord is “wiegendruk”, te vergelijken met de “babytijd” van de boekdrukkunst.
- Incunabelen zijn gedrukt in de periode van 1450 tot en met 31 december 1500.
- De boeken van de periode na 1500 heten post-incunabelen.
Wat zijn de kenmerken van incunabelen
- Kenmerkend voor deze druk zijn bijvoorbeeld de hoofdletters:
De daarbij behorende figuren zijn niet gedrukt, maar zijn als het ware ingetekend. - Incunabelen zijn meestal blokboeken:
Boeken die niet zijn gedrukt met losse gegoten of gesneden letters, maar in de vorm van in één stuk vervaardigde pagina’s. - De taal van de incunabelen is meestal Latijn.
- In de beginperiode van de incunabelen ontbreekt een titelblad, een vergelijkbaar blad staat aan het einde van het boek. Er is dan een colofon, een korte mededeling waarin de drukker zijn naam, samen met de plaats en jaartal van het boek vermeldt.
De oudste incunabel is een Bijbel, de zogenaamde Gutenbergbijbel, die ook wel de tweeënveertig regelige Bijbel wordt genoemd, naar het aantal regels.
In het midden van de 15e eeuw komt het aantal oplagen voor publicatie niet boven de 300 exemplaren.
Kenmerkend voor de incunabel-periode is, dat iedere drukker zijn eigen letters sneed en goot; het drukwerk heeft daardoor een sterk individueel karakter.
De kwaliteit van de incunabelen
Om de incunabelen doorzoekbaar te maken is een eerste vereiste en absolute voorwaarde, dat de letters in een zo goed mogelijke staat zijn. Wij gebruiken daarvoor een speciaal softwareprogramma; een tekstverbeteringsprogramma waarbij we imagefilters kunnen toepassen. Deze imagefilters worden opgeslagen in een profiel. Zo komen we tot een optimale kwaliteit van deze pagina’s . Het verbetert de kwaliteit en doorzoekbaarheid (OCR) enorm. Sommige werken hebben een herkenning van meer dan 99%!
Meer weten? Voor vragen, neem gerust contact met ons. We helpen u graag.
Jannes Hoekman
CEO Frakturschrift.nl